1. Вместо точек вставь нужные слова: он, она, оно, они.

Каждое утро Саша идёт в школу. По дороге он встречает Колю и Таню. Они идут вместе. Вот и школа. Она большая и красивая. У школьного крыльца растёт высокое дерево. Весной оно покрывается зелёными листочками, а к зиме дерево сбрасывает всю листву.

2.Узнай предмет по названным признакам, назови его.

Белый, пушистый, холодный снег .

Тёмная, огромная, грозовая туча.

Сухое, свежее, душистое сено.

Вкусные, лесные, крепкие орехи .

Слова для справок: орехи, сено, снег, туча.

3.Прочитай скороговорки. Спиши. Раскрой скобки, выбери нужную букву.

1. Дядя (К, к)оля дочке (П, п)оле

Подарил щеночка (К, к)олли,

Но щенок породы (К, к)олли

Убежал от (П, п)оли в (П, п)оле.

2.Наш (П, п)олкан попал в (К, к)апкан.

4.У маленькой Кати появились новые игрушки, но она ещё не придумала им имена. Помоги придумать забавные имена новым игрушкам Кати.

У маленькой Кати был целый зоопарк плюшевых, пушистых, мягких игрушечных зверей. Серый слонёнок Ботя . Резиновый жираф Листызун. Мягкая плюшевая обезьянка Бананаед. Толстый, набитый опилками бегемот Злыч. Деревянная лошадка зебра Опачя. И самая любимая — лохматая шерстяная собачка Бобик Лохматый.

5.Прочитай слова, запиши их в три столбика по родам. Девочка, ручка, книга, журнал, письмо, врач, музей, задание, дом, пальто, тетрадь, день, заря, платье, солнце, яблоко, дядя, бабушка, сын, полка, озеро.

Женский род-девочка, ручка, книга, заря, бабушка, полка, тетрадь.

Мужской род-журнал, врач, музей, дом, день, дядя, сын.

Средний род-письмо, задание, пальто, платье, солнце, яблоко, озеро.

6. Напиши по образцу. Образец: —  учитель-учительница

Учитель-учительница, школьник-школьница, спортсмен-спортсменка, художник-художница, артист-артистка, воспитатель-воспитательница.

Կարդա տեքստը և արա առաջադրանքները

Մայիսի 20 – ը Մեղուների միջազգային օրն է: ՄԱԿ – ի Գլխավոր ասամբլեան մեղուներին առանձին օր է նվիրել, որպեսզի բարձրացվի նրանց նշանակության մասին տեղեկացվածությունը։

Մեղուները հայտնի են ծաղկաբույսերի փոշոտման մեջ իրենց կարևոր դերով և նրանով, որ տալիս են մեղր և մեղրամոմ։ Դրանց կարելի է հանդիպել բոլոր մայրցամաքներում (բացառությամբ Անտարկտիդայի), որտեղ կան միջատների միջոցով փոշոտվող ծաղկաբույսեր։ Մեղուները մի շարք բույսերի, այդ թվում՝ սննդի մշակաբույսերի, վերարտադրման հնարավորություն են տալիս։

Մեղուները սնվում են նեկտարով և ծաղկափոշով։ Նրանք ունեն հոտառության ուժեղ զգացողություն, և ընդունակ են նեկտարի հոտն առնել նույնիսկ մեկ կիլոմետր հեռավորությունից:

Հետաքրքիր է, որ մարդիկ մեղր են ստացել դեռևս քարե դարում: Իսպանիայում գտնվող քարանձավներում հայտնաբերվել է հնագույն ժայռապատկեր (մոտ 8 հզր. տարվա), որտեղ մարդը բարձրանում է ծառ` վայրի մեղուների փեթակից մեղր հանելու նպատակով:
Ստույգ հայտնի չէ, երբ են մեղուներին սկսել պահել տնային պայմաններում: Հնագետները պարզել են, որ հին Եգիպտոսում մեղվապահությունը հայտնի էր դեռ մ.թ.ա. III հազարամյակում: Այդ զբաղմունքը շատ հարգված էր, իսկ եգիպտական փարավոններից մեկի տիտղոսն էր «մեղուների տիրակալ»:
Որպեսզի 1 կգ մեղր հավաքի, մեղուն պետք է մոտ 5 հզր. անգամ դուրս գա նեկտար հավաքելու՝ «այցելելով» ավելի քան 10 հզր. ծաղիկների և թռչելով մոտ 300 հզր. կմ տարածություն:
Մեղուները հաղորդակցվում են միմյանց հետ մարմնի շարժումներով` «մեղուների պարով» և հատուկ արտադրվող բուրող նյութերով՝ ֆերոմոններով:

Առաջադրանքներ

1․ Տեքստից դուրս գրիր քեզ անծաոթ բառերը։

ֆերոմոններով

2․ Ե՞րբ է Մեղուների միջազգային օրը։

Մայիսի 20 – ը Մեղուների միջազգային օրն է:

3․ Մեղուները ինչո՞վ են օգտակար։

մեղրով

4․ Ինչո՞վ են սնվում Մեղուները։

Ծաղիկի փոշիով։

5․ Ինչպե՞ս են Մեղուները մեղր պատրաստում։

Ծաղիկի փոշիով։

6․ Երբ մեղուն վերջացնում է իր աշխատանքը ի՞նչ է անում։

քնում։

7․ Որպեսզի մեղուն 1 կգ մեղր հավաքի, քանի՞ անգամ նա պետք է դուրս գա իր փեթակից։

10

8․ Մեղուները ինչպե՞ս են հաղորդակցում միմյանց հետ։

Մեղուները հաղորդակցվում են միմյանց հետ մարմնի շարժումներով` «մեղուների պարով» և հատուկ արտադրվող բուրող նյութերով՝ ֆերոմոններով:

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:  Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր: Ճանապարհի կողքին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն  որոշեց մի վարդ քաղել և զարդարել իր   բաճկոնը: Նա   զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝  իր մատը չի ծակի:  Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:

-Ներեցեք ինձ … ես չմտածեցի,  որ…

-Այդ դեպքում Դուք պետք է վճարեք տուգանքի կեսը,- ասաց պարեկը և սկսեց գրել անդորրագիրը:
Ջովանինոն  հանկարծ նկատեց, որ պարեկի գրիչը սուր չէ, և խնդրեց ցույց տալ այն:

— Խնդրեմ ,- ասաց պարեկը և մեկնեց գրիչը:

Գրիչը, ինչպես նաև պարեկի  թուրը , ամենևին սուր չէին , դրանք բութ էին բութ:

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տարօրինակ է:

Այստեղ ոչ մի սուր բան չկա,- բացատրեց պարեկը:

-Իսկ մե՞խը,- հարցրեց Ջովանինոն,- չէ ՞ որ այն պետք է սուր լինի:

-Մենք մեխ չենք օգտագործում: Մեխի փոխարեն սոսինձ ենք օգտագործում:  Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

-Ո՛չ, ո՛չ, ի՞նչ եք ասում, ես չեմ ուզում հայտնվել բանտում, եթե այդպես է, ես պատրաստ  եմ  երկու ապտակ ստանալ:

-Բայց մեզ մոտ այդպես է ընդունված. լրիվ տուգանքը՝ չորս ապտակ, կեսը՝ երկու,- պատասխանեց պարեկը:

-Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

-Այո՛:

-Բայց դա իրավացի չէ, այդպես չի կարելի:

-Իհարկե արդարացի չէ. այդպես չի՛ կարելի :

-Իհարկե արդարացի չէ, և որպեսզի այդպես չլինի, ոչ ոք օրենքը չի խախտում: Դե,  ես սպասում եմ. տվեք ինձ երկու ապտակ և մյուս անգամ ավելի զգույշ եղեք:

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

-Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:

Advertisement

Եվ Ջովանին ստիպված եղավ հեռանալ այն երկրից, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Բայց նա երազում էր վերադառնալ այնտեղ և ապրել ամենաօրինակելի օրենքներով և ամենադաստիարակված մարդկանց հետ:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
   • կողքին
   • վարդ
     տարօրինակ
   • անգամ
2. Փուշ բառի ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով կազմի՛ր մեկական նախադասություն:
   • Իմ ընկերը անհանգիստ էր և չեր նստում վոնցվոր նստարանի վրա փուշ լինի։
     
3. Ի՞նչ է նշանակում պուրակ բառը.
   ա/բանջարանոց

բ/արտ

գ/զբոսայգի

դ/ծաղկի խանութ

• Տեքսից դուրս գրի՛ր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով ըստ կազմության դրանց տեսակը:
•  լքել-պարզ
•  գրիչ-պարզ
  մատ-պարզ
•  Տներն-պարզ
• երկրում-պարզ
• կառուցված-բարդ
• սուր-պարզ
• կլոր-պարզ
• անկյունների-բարդ
• Տեքստում ընդգծված նախադասությունից առանձին սյունակներով դուրս գրի՛ր երկու գոյական, մեկ ածական, մեկ բայ:
• գոյական-Տներն
• բայ-սուր
• ածական-կլոր էին

• Կազմի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:
• ա/ճամփորդեց
• բ/պետք է վճարեք
• գ/ասաց
• դ/երազում էր

ճամփորդել էր, վճարեք, խո

• Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ պարզ նախադասություն:
• -Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:
• Լրացրո՛ւ  առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից.

ա/Ինձ համար արա, քեզ համար էր:
բ/Խաչն իմն է, հա ես գիտեմ:
գ/Փողոցում մենակ փողոցում էլ կկորցնես:
դ/էս որվա գործը վաղվան չեն թողնի:

զորությունը, սովորիր, գտածը, այսօրվա

• Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:
• Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տարօրինակ է:
•  Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:
• Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
  Հողից վերև՝
  Փոքրիկ արև,
  Վրան՝ հազար
  Սերմ ու տերև:
                                   
• Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական:
• Չեմ գտնում
  Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց:
• ո
• Ինչպիսի՞ երկրում էր հայտնվել Ջովանինոն:
• երկիր որտեղ որ սուր բան չկա
• Ի՞նչ տուգանք նշանակեց պարեկը: Նմանատիպ մի տուգանք էլ դու մտածի՛ր:
• որ վճարի և ներեղություն խնդրի։
• Ինչո՞ւ էր ստիպված Ջովանինոն լքել այդ երկիրը.
  ա/որովհետ և վճարել էր տուգանքը
  բ/որովհետև պարեկը արդարացի էր
  գ/որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը
  դ/որովհետև միամիտ էր
• Կուզեի՞ր Ջովանինոյին հետ գնալ այդ երկիր:
• ոչ

Առանձնացրո՛ւ հոմանիշ (նույն իմաստն ունեցող) բառազույգերը։

Օրինակ՝ զարթնել-արթնանալ

Խմել, ընթերցել, թոռոմել, թոշնել, որոնել, բարևել, ըմպել, ստել, վճռել, ուսանել, խաբել, ողջունել, կարդալ, փնտրել, որոշել։

բարևել-ողջունել, ընթերցել-կարդալ, որոնել-փնտրել, ըմպել-Խմել,

ստել-խաբել, թոռոմել-թոշնել, որոշել-ընտրել։

Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները։

զվարթ-տխուր

շքեղ-անշուք

գունավոր-անգույն

ընդարձակ-սահմանափագ

կոպիտ-փափուկ

Յուրաքանչյուր բառի դիմաց հատկանիշ (ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող) ցույց տվող բառեր գրի՛ր։

Օրինակ՝ մայրիկ-բարի, հոգատար, ներողամիտ, քնքուշ, մեծահոգի

բժիշկ-քնուքուշ, ախտաբույժ, ժողովրդական

ուսուցիչ-խիստ, բանիմաց, հոգատար

հայրիկ-աշխատասեր, բարի, հաճելի

ծաղիկ-գունավոր, ուրախ, սիրուն

գիրք-գեղեցիկ, հետաքրքիր

խաղալիք-գունավոր, հաճելի, մանկական

Արտահայությունները գրի՛ր մեկ բառով։

Օրինակ՝ ութ ոտք ունեցող-ութոտնուկ

երեք գույն ունեցող-եռագույն

երկու հարկ ունեցող-երկհարկանի

հազար տարեկան-հազարամյա

հինգ հարկ ունեցող-հինգհարկանի

խոտերով ծածկված-խոտածածկ

ծաղիկներով զարդարված-ծաղկազարդ

սուր միտք ունեցող-սրամիտ

կարմիր այտեր ունեցող-կարմրաթուշ

քաղցր համ ունեցող-քաղցրահամ

Все спали, и только соловей, сидя  на розовом кусте, пел…
– Для кого ты стараешься? – спросила у соловья бабочка. – Ведь тебя  никто не слышит.
– А ты? А Роза? Я пою для вас! –  ответил соловей…
С тех пор и появились ночные бабочки.

Розовый куст, на котором расцвела роза, рос в маленьком цветнике перед домом. Она распустилась в хорошее майское утро. Когда роза открывала свои лепестки, утренняя роса оставляла на них несколько чистых капель. Роза как — будто бы плакала. Но вокруг неё всё
было так хорошо, так чисто и ясно в это прекрасное утро, когда она в первый раз увидела голубое небо. Птицы и бабочки летали около розы, пчёлы жужжали и садились иногда на неё. Потом прилетел соловей. Он сел на розовый куст и запел свою песню. Роза слушала его пение и была счастлива.

1.Вопросы

1.Где рос розовый куст? Когда распустилась роза? Он рос в маленьком цветнике перед домом.
2.Где оставила утренняя роса свои капельки? Роса оставила свои капельки на розе.
3.Если бы роза могла плакать, она заплакала бы от горя или от счастья? Она заплакала бы от счастья.
4.Какой запах разливала роза вокруг себя? Роза разливала ароматный запах.
5.Почему роза была счастлива? Роза была счастлива, потому что она в первый раз увидела голубое небо, а также она любовалась пение соловья.

2.Из данных слов составь предложения. Запиши их. В конце каждого предложения поставь точку.
1.в, утро, распустилась, хорошее, майское, Роза

Роза распустилась в хорошее майское утро.
2.соловей, свою, Прилетел, запел, и, песню

Прилетел соловей и запел свою песню.
3.слушала, пение, и, соловья, была, Роза, счастлива

Роза слушала его пение и была счастлива.

3.Вместо выделенных слов напиши он, она, оно, они.
Уже весна. В этом году весна(она) наступила рано. На небе нет ни  одной тучи. Небо(оно) голубое. Распустились цветы. Весной цветы(они) очень красивы. Вот мак. Мак(он) красный. Вот ромашка. Ромашка(она) белая. А вот и васильки. Васильки(они) синие. Мимо цветов летела  бабочка. Увидела бабочка(она) голубой колокольчик и села на него.  А это пчёлы. Пчёлы(они) собирают с цветов сладкий сок – нектар.

4.Выпиши слова, которые отвечают на вопросы какой?,  какая?, какое? какие?, со словами, которые отвечают на вопросы  что? кто?
На солнечной опушке
Фиалка расцвела–                                                      Синее небо, синие тени.
Лиловенькие ушки                                                      Синие реки сбросили лёд.
Тихонько подняла.                                                      Синий подснежник,
В траве она хоронится,                                              Житель весенний,
Не может лезть вперёд.                                              На синей проталинке
Но всякий ей поклонится                                          Смело растёт.
И бережно возьмёт.

5.Допиши названия цветов.
Белый ирис, красный лилейник, жёлтый тюльпан, голубая лаванда,

‹‹Էդիթ Պրինտ›› հրատարակչությունը հիմնադրվել է 1993 թվականին: Մասնագիտացած լինելով գրքերի տպագրման և հրատարակման գործում՝ իր երեսունմեկամյա գործունեության ընթացքում այն լույս է ընծայել ավելի քան 5000 անուն գիրք:

ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԵՎ ՃԱՆԱՉՈՂԱԿԱՆ ԷՔՍԿՈՒՐՍԻԱՆԵՐ

Ծրագիրը դպրոցահասակներին եւ ուսանողներին առաջարկում է ծանոթանալ գրքի ստեղծման ողջ ընթացքին: Տպագրատան էքսկուրսիային հաջորդում է հետաքրքրաշարժ, զարգացնող և ուսուցողական հատվածը՝ ֆիլմերի, մուլտֆիլմերի դիտում, տարբեր հեղինակների ստեղծագործությունների ընթերցում-քննարկումներ և զարգացնող խաղեր:

1. Վարդանը 4 րոպեում մուտքագրում է մեկ էջ։ Իսկ ամեն էջում կա 500 նիշ։ Քանի՞ րոպեում կմուտքագրի 8000 նիշը։
8000 : 500=16
16×4=64
Պատ՝․ 1ժ 4ր։
2. Մասիսը գնեց 18 տետր և մեկ գիրք, որոնց համար վճարեց 7460 դրամ։ Ի՞նչ արժեր գիրքը, եթե մեկ տետրի արժեքը 220 դրամ էր։
220×18=3960
7460-3960=3500
Պատ՝․ 3500դր։
3. Մեկ էջի սև ու սպիտակ պատճենահանումն արժի 10 դրամ, իսկ մեկ էջի գունավոր պատճենահանումը՝ 50 դրամ։ Որքա՞ն պետք է վճարի Արսինեն 14 գունավոր և 28 սևուսպիտակ էջերով գրքի պատճենահանման համար։
28×10=280
50×14=700
Պատ՝․ 280 դր․սև ու սպիսակ, 700դր գունավոր։
4. Դավիթը 5500 նիշը մուտքագրում է 10 րոպեում, իսկ Էդգարը՝ 2 անգամ դանդաղ։ Մեկ րոպեում քանի՞ նիշ կմուտքագրի Էդգարը։
5500:10=550
550:2=275
Պատ՝․275 նիշ:

Ծիծեռնակը բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Մեկ անգամ էր նա բույն շինել
Եվ շատ անգամ կարկատել,
Բայց այս անգամ վերադարձին
Բույնն ավերակ էր գտել:
Այժմ նորից բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Նա հիշում էր անցած տարին
Իր սնուցած ձագերին,
Որոնց ճամփին հափշտակեց
Արյունարբու թշնամին:
Բայց նա կրկին բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:

Առաջադրանքներ

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը` դուրս գրելով ու բացատրելով անծանոթ բառերը: Արյունարբու-արյուն խմող սնուցած -Սնել
   • կրկին-Երկրորդ անգամ Այժմ-հիմա
2. Ընդգծված բառերը փոխարինի’ր հոմանիշ բառերով, կարդա’ ու դիտարկումներ արա: Շինել-շինում-կառուցում
   շյուղ-շիվ
   այժմ-հիմա
   սնուցած-կերակրած
   հափշտակեց-խլեց
   կրկին-նորից
3. Բանաստեղծության համար նոր վերնագիր հորինի՛ր։ <<Խեղճ ծիծեռնակը>>։
4. Ո՞վ է այս բանաստեղծության հերոսը: Այս բանաստեղծության հերոսն էր ծիծեռնակը։
5. Նկարագրի՛ր ծիծեռնակին: Ծիծեռնակը լացակումած և խեղճ էր։
   • Ծիծեռնակը շատ աշխատասեր, հոգատար և լավատես թռչուն է։
6. Մանրամասն բնութագրիր ծիծեռնակին` օգտվելով բանաստեղծության բնութագրումներից: Ծիծեռնակը հիշող էր և աշխատասեր, ս։իրումեր աշատել բայց չեր հոգնում։
7. Առանձնացրո’ւ քեզ ամենից դուր եկած հատվածը և վերլուծի’ր:
   • Նա հիշում էր անցած տարին
     Իր սնուցած(կերակրած) ձագերին,
     Որոնց ճամփին հափշտակեց(խլեց)
     Արյունարբու թշնամին:
     Ես այս հատվածից հուզվել եմ և ինձ շատ է դուր եկել, որ ծիծեռնակը չի հուսալքվել։
8. Արձակ շարադրի’ր բանաստեղծությունը և վերլուծի’ր:
   • Ծիծեռնակը երգելով բույն էր շինում և հիշում իր առաջվա բույնը։Նա մեկ անգամ էր բույն հյուսել և շատ անգամ նորոգել, բայց այս անգամ, երբ վերադարձել էր բույնը ավիրվել էր։Նա հիշում էր իր մեծացրած ձագերին որոնց հափշտակել էր թշնամին։ Սակայն նա չհուսալքված նորից բույն էր շինում նորից ձագուկներ ունենալու համար։
9. Ինչո՞ւ է բանաստեղծությունը այսպես վերնագրված:
   • Որովհետև բանաստեղծը նկարագրում է ծիծեռնակի հիշողությունները
10. Ի՞նչ գիտես ծիծեռնակների մասին: Պատմի՛ր:
    • Ծիծեռնակները ձմռանը չվում են տաք երկրներ, իսկ ամռանը վերադառնում են և բույն են շինում իրենց համար։
11. Տեղեկատվական աղբյուրներից նյութեր հավաքիր ծիծեռնակների մասին:
    • Գոյություն ունի ծիծեռնակի 79 տեսակ։
      Ծիծեռնակները տարածված են Եվրոպայում, Ասիայում, Իսրայելում, Աֆրիկայում
      Ծիծեռնակները ունենում են մկրատաձև պոչեր։
      Նրանք սնվում են միջատներով։ Որսի ժամանակ որսում են՝ որդեր և բլոճներ։
      Բները կառուցում են տարբեր ճյուղերից և իրենց թուքով ճյուղերը իրար ամրացնում։
      Քաղաքային ծիծեռնակների բույնը լինում է կլոր, իսկ գյուղական ծիծեռնակներինը բաժականաման։
      Ծիծեռնակները համեմատաբար մյուս թռչունների նրանք ավելի հաճախ են իջնում գետնին։
      Ծիծեռնակի թռչելով մարդիկ կանխագուշակում են եղանակը։ Օրինակ՝ Եթե ծիծեռնակները բարձր են թռչում, ուրեմն արևոտ օր է սպասվում, իսկ եթե ցածր են թռչում, ուրեմն օրը անձրևոտ է լինելու։
      Ձմռանը նրանք թռչում են տաք երկրներ և երբ մեզ մոտ եղանակը տաքանում է նրանք վերադառնում են։ Հիմնականում գալիս են ապրիլին, մայիսին կամ հունիսին։
      Մայիսից մինչև հունիս ձագեր են հանում։ Նրանք հանում են 4-6 ձագ և բույն շինում 1000 – 5000 հատ։
      Հայաստանում հայտնի են ծիծեռնակների   5 տեսակ՝
      գյուղական ծիծեռնակ,
      քաղաքային ծիծեռնակ,
      առափնյա ծիծեռնակ,
      ժայռային ծիծեռնակ,
      շիկագոտի ծիծեռնակ։
      Ինքնատիպ կառուցվածքով թռչուններ են։ Կտուցը թույլ է, հիմքում լայն, բերանի բացվածքը՝ մեծ, թևերը՝ նեղ, երկար, պոչը՝ մկրատաձև, ոտքերն ու մատները՝ թույլ զարգացած։Գյուղական ծիծեռնակի մարմնի վերին մասը սև է՝ կապտավուն փայլով, թևերի ու պոչի փայլը ավելի թույլ է, ճակատը, կզակը և կոկորդը մուգ շիկաշագանակագույն են, որովայնը, մարմնի կողային հատվածները, թևերի ստորին մակերեսը՝ սպիտակ կամ շիկավուն։ Պոչի վրա կան սպիտակ բծեր։Ծիծեռնակները  վերադառնում են մարտ-ապրիլ ամիսներին։ Բույնը ափսեանման է, սարքում է ցեխից և ամրացնում ժայռերին, շենքերի պատերին, տանիքների անկյուններում, քիվերին և կամուրջների տակ։ Մայիս-հունիս ամիսներին դնում է 4-6 սպիտակ, կարմրագորշ պտերով ձվեր։Սնվում է հիմնականում միջատներով, որոնց որսում է թռիչքի ընթացքում։Գերադասում է բնադրվել մարդու հարևանությամբ՝ գյուղերում, ավաններում և քաղաքներում։ Թռիչքը սահուն է՝ թևերի արագ թափահարումով
12. Բանաստեղծության ծիծեռկանին  համեմատի՛ր Հ. Թումանյանի «Մայրը» պատմվածքի ծիծեռնակի հետ: Նշի’ր ընդհանրությունները և հիմնավորի՛ր պատասխաններդ:

Թումանյանի «Մայրը» պատմվածքի ծիծեռնակի հետ: Նշի’ր ընդհանրությունները և հիմնավորի՛ր պատասխաններդ։
Հ. Թումանյանի «Մայրը» պատմվածքի ծիծեռնակը վշտից սատկում է, իսկ Աղայանի ծիծեռնակը ծիծեռնակը չի հուսահատվում և նորից բույն է շինում՝ ձագուկներ ունենալու համար։ <<Մայրը>> պատմվածքի ծիծեռնակը ավելի մայրական սիրտ ունի։ Նրանք երկուսն էլ ձմռանը չվում են տաք երկրներ, իսկ գարնանը վերադառնում , վերանորոգում իրենց բները և ձագուկներ ունենում

1. 154, 1083, 205, 1170, 1562, 1430, 5565, 200, 16501 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 3-ի։ 1083, 1170, 5565:

 2. 30393, 1510, 1271, 8721,8021, 23910, 10207, 1062, 9009, 2000 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 9-ի։ 30393, 8721, 1062, 9009:

 3. 120, 200000, 1051, 1024, 20013, 28904,63934, 58912 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 4-ի։ 120, 200000, 1024, 28904, 58912:

 4. 1000, 3565, 1553, 3560, 89054, 45800, 4509, 45805, 4853200 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 5-ի։ 1000, 3565, 3560, 45800, 45805, 4853200:

5. 2308, 12591, 75603, 200405, 125638, 15674, 5463 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 2-ի։ 2308, 125638, 15674:

 6. 100000, 2568, 15160, 100068, 1564000, 3468 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 10-ի։ 100000, 15160, 1564000:

 7. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 3-ի․

5112,

 2553,

 1083,

 2226

8. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 9-ի․

 7101,

1663,

42228,

3454

9. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 4-ի․

 7420,

5400։

10. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 5-ի․

 4500,

5015։

11․ Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 6898* թիվը առանց
մնացորդի կբաժանվի 4-ի։ 4, 0, 8:
12. Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 5*012 թիվը առանց մնացորդի
կբաժանվի 3-ի։ 1, 4, 7:
13. Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 4*118 թիվը առանց մնացորդի
կբաժանվի 9-ի։ 4:
14. Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 152* թիվը առանց
մնացորդի կբաժանվի 5-ի: 5, 0:

15․Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 700910152* թիվը առանց
մնացորդի կբաժանվի 2-ի։ 2, 4, 6, 8, 0:

В день своего рождения Коля проснулся рано. А вот и  подарки! Барабан и дудка – скорее всего от папы.  Книга, краски, карандаши – от мамы.
– У меня тоже есть для тебя подарок, – сказала  сестрёнка Катя, – волшебный!
И Катя повела брата к озеру. Мама с папой тоже  пошли. На берегу Катя достала маленький колокольчик и  позвонила. Вдруг выплыли рыбки. Они подплыли почти к Катиным ногам. Катя стала бросать рыбкам крошки  хлеба. Весело было смотреть, как рыбки глотали крошки, толкали друг друга и ссорились.
– Вот тебе мой волшебный подарок. – И Катя дала  колокольчик брату.
Коля запрыгал от радости и спросил:
– А если я позвоню у речки, рыбки тоже приплывут?
– Нет, только здесь, – ответила Катя. – Я целый месяц ходила сюда, бросала крошки и звонила в колокольчик. Вот рыбки и собираются на звон.

1.Отгадаем загадки. Отгадать их вам поможет рассказ „Колокольчик”

Бьют в него – и звон несётся,
Что малиновым зовётся.

Колокольчик
Не хожу и не летаю,

Я бываю золотая.
А попробуй догони!

Ну-ка в сказку загляни.

Золотая рыбка

2. Вопросы

1.Какие подарки получил Коля в день своего рождения? Коля получил в день своего рождения книгу, краски, карандаши, барабан, дудку и колокольчик.
2.Какой подарок понравился ему больше всего? Почему? Ему понравился подарок сестрёнки, колокольчик, потому что колокольчик был волшебным.

3. Составь предложения со словами: подарок, книга, краски, карандаши, рыбки.

Я подарил подарок в честь нового года.

Она взяла книгу из библиотеки.

Я рисую картину с красками.

Он рисует карандашами рыбок.

4.

Мама с сыном пошли в магазин книг, чтобы купить книгу. Кошка стояла рядом с молоком, чтобы своровать. А потом кассирша говорит:

– Ах ты, падла такая! Нельзя воровать молоко!

А тем временем на светафоре зогорелся зелёный цвет. Машины встали, а сестра и брат с собакой пошли по зебре.

Домашнее задание: «Колокольчик» читать, рассказывать